The language of care comes in many ways – be it through words or actions. Here are other examples of showing your care to others.

Pwedeng iba-iba ang paraan natin para maipakita ang alaga sa iba, pero ang hindi nagbabago ay ang Galing at Alagang ibinibigay ng @Biogesic.

Alagang Maasahan at ‘di ka ipapahamak – #GalingNgBiogesic.

The post Kumusta ka? Kinumusta mo na ba siya, sila? appeared first on Iligan Daily.

Samtang nagpadayon ang pandemya, hinungdanon nga ipaambit usab namo ang among mga nasabtan ug kasinatian. Kinahanglan nato nga magtinabangay aron mapugngan ug mapagaan ang epekto sa COVID-19 sa sistema sa panalapi ug sa labi ka halapad nga ekonomiya pinaagi sa pagpasiugda sa paglakip sa pinansyal nga aspeto.

Unsay buot pasabot sa Financial Inclusion?

Ang paglakip sa pinansyal o financial inclusion nagtumong sa paghatag sa parehas nga magamit ug barato nga paagi sa mga serbisyo sa panalapi alang sa matag usa, nga wala nagdepende sa lebel sa kita. Apil niini sa paghatag serbisyo sa parehas nga indibidwal ug negosyo.

Ngano nga Mahinungdanon ang Paglakip sa Panalapi?

Ang kakulang sa paagi sa panguna nga mga serbisyo sa panalapi mahimong makamugna ug mga problema sa pinansyal Signature sa mga tawo. Ang mga tawo mahimo nga wala’y paagi aron makadawat piho nga mga pagbayad, kinahanglan nga magbayad og mas taas nga kantidad alang sa mga punoan nga serbisyo sama sa elektrisidad, ug gipugngan nga makapalit tungod sa wala’y dali nga paagi sa pagsumite sa mga bayad. Sa pagbanabana sa World Bank, mga 1.7 bilyon nga mga hamtong – halos un-tersiya sa populasyon nga hamtong sa kalibutan hangtod sa 2020 – wala bangko o wala’y bangko.

Sa ubus ang mga hinungdan kung ngano hinungdanon ang pagkalakip sa panalapi sa panahon sa post-pandemic.

Nagduso sa pagtubo sa ekonomiya

Ang mga lockdown o quarantine sa komunidad adunay dakong epekto sa kinabuhi sa gatusan ka milyon nga katawhang Pilipino. Daghan sa aton ang nagpuyo sa gamay nga kita ug nagsalig sa adlaw-adlaw nga kinitaan aron mabuhi. Nakita namon kung giunsa ang among gamay nga kita kusog nga mikunhod o bisan nawala nga wala ang mga buffer sa panalapi o uban pang mga lakang sa kahilwasan aron mahulog.

Ang pag-access sa mga serbisyo sa panalapi hinungdanon sa pareho nga mga indibidwal ug kompanya, tungod kay naghatag kini us aka paagi sa pagtipig salapi, pagdumala sa mga pagbayad ug cash flow, pagtigum sa tinigum, pag-access sa credit, ug paghimo pagpamuhunan. Ang ingon nga pag-access usa usab ka yawi sa pagkuha sa mga assets ug paghimo sa seguridad sa pinansya. Mahinungdanon kaayo aron matabangan nga mapalapdan ug mapadayon ang proseso sa paglakip sa pinansya sa nasyonal nga lebel pinaagi sa usa ka halapad nga pagtagbo sa aksyon nga nagtulod sa paglambo sa ekonomiya.

Naghatag access sa mga serbisyo sa panalapi

Ang pagdugang sa pag-access sa internet nakatabang sa mga Pilipino nga mas makahibalo bahin sa mga produktong pinansyal ug serbisyo. Sa tinuud ang BDO dali nga magamit nga mga pagbadyet nga mga app, mga gamit sa pagplano sa pinansyal, ug mga tip ug gabay kung giunsa ang pagpaayo sa tagsatagsa nga panalapi dali nga magamit aron ma-download o ma-stream. Ingon usa ka sangputanan, ang kasayuran dali makuha bisan unsang orasa.

Maayo nga adunay kita mga institusyon sama sa BDO nga gipahinungod aron mahimo ang edukasyon sa pinansya ug mga serbisyo pinansyal nga dali maabut sa mga tawo, labi na ang labing kabus sa mga kabus. Karon ang BDO adunay labing kadako ug labing kusug nga multi-channel distribusyon network sa Pilipinas nga adunay labaw sa 1,100 nga mga pisikal nga sanga, nga gilakip ang mga digital platform ug tradisyonal nga mga kanal. Gawas sa mga platform sa BDO Invest Online ug BDO Mobile Banking nga naghatag dali nga pag-access sa among mga pagsalig ug pagpamuhunan nga mga produkto.

Nagdugang ang pag-access sa mga MSME sa financing ug mga benepisyo nga macro-financial

Pinauyon kay Terzi (2015), ang timailhan sa paglakip sa pinansyal nga naglangkob sa kadali sa gasto ug distansya aron ma-access, ug ang klase sa mga serbisyo nga ma-access ang mga hinungdan nga mahimo makaimpluwensya sa kalampusan sa mga negosyo nga micro, gamay o medium enterprise (MSMEs). Kini nagpasabut nga ang pagdugang nga apil sa panalapi sa MSMEs mahimong positibo nga makaamot sa kalampusan sa mga MSMEs ug sa katapusan mahimo’g mapaayo ang kalig-on sa panalapi sa nasud.

Ang paghatag labi ka daghan nga pagsalmot sa panalapi sa gagmay nga mga negosyo hinungdanon tungod kay makatabang kini aron makahimo daghang trabaho ug mapaayo ang sumbanan sa pagpuyo sa usa ka komunidad. Maayong butang ang BDO nag-establisar usa ka programa sa pagpautang pinaagi sa bukton sa banking sa probinsiya, ang BDO Network Bank, nga naghatag usab mga utang sa suweldo sa mga magtutudlo ug kawani sa gobyerno.

Nakapaarang sa mga kabus nga makagawas gikan sa kakabus

Ang labi ka dako nga panagsama sa panalapi nagtugot sa mga underbanked o unbanked nga mga Pilipino nga makakuha access sa sistema sa bangko sa nasud nga mahimong makapalambo sa ilang kinabuhi ug sa ulahi maghimo kanila nga mas mabungahon nga mga lungsuranon. Dugang pa, natabangan niini ang mga Pilipino nga masabtan nga adunay lainlaing mga produkto ug serbisyo sa panalapi nga magamit sa kanila nga nagtugot kanila sa pagsugod ug pagpalambo sa usa ka negosyo o makabayad sa edukasyon alang sa mga bata. Sa baylo, nakahatag kini usa ka bag-ong henerasyon nga edukado ug may kahibalo nga mga indibidwal

Nakapaarang sa mga kabus nga makagawas gikan sa kakabus

Ang labi ka dako nga panagsama sa panalapi nagtugot sa mga underbanked o unbanked nga mga Pilipino nga makakuha access sa sistema sa bangko sa nasud nga mahimong makapalambo sa ilang kinabuhi ug sa ulahi maghimo kanila nga mas mabungahon nga mga lungsuranon. Dugang pa, natabangan niini ang mga Pilipino nga masabtan nga adunay lainlaing mga produkto ug serbisyo sa panalapi nga magamit sa kanila nga nagtugot kanila sa pagsugod ug pagpalambo sa usa ka negosyo o makabayad sa edukasyon alang sa mga bata. Sa baylo, nakahatag kini usa ka bag-ong henerasyon nga edukado ug may kahibalo nga mga indibidwal

Gihatagan gahum ang komunidad sa tibuuk

Ang paglakip sa panalapi dili lamang naghimo sa konsepto sa pagbasa ug pagsulat taliwala sa mga wala’y tawo nga mga tawo, apan naghatag gahum sa komunidad sa tibuuk. Ang paglakip sa panalapi usa ka punoan nga lakang padulong sa paglakip sa paglakip. Hinungdanon kini sa kinatibuk-ang pag-uswag sa ekonomiya sa Pilipinas.

Pinaagi sa pagpaayo sa kinatibuk-ang kaayohan sa panalapi sa mga Pilipino, mapaminusan naton ang pagsalig sa katilingban sa mga kaayohan sa katilingban ug mapaayo ang malungtaron nga pagpadayon sa panalapi. Tungod kay ang pagpamuhunan sa sulud sa komunidad naghatag trabaho ug pag-usab sa panukiduki nagpakita nga ang pagpanarbaho nagpataas sa kahimtang, kita ug panan-aw sa kinabuhi sa usa ka tawo. Tungod niini sa tingub, kini makatabang sa pagpalagsik sa atong ekonomiya sa oras nga pagkahuman sa pandemya.

In Summary

Ang epektibo nga paglakip sa pinansya hinungdanon kaayo ug kinahanglan aron mapaayo ang mga kabus ug timawa nga katawhang Pilipino pinaagi sa paghatag kanila sa mga kauban nga mga produkto ug serbisyo sa panalapi. Uban ang labi ka dako nga pagsalmot sa panalapi, nakatabang kini sa atong nasud nga magduso sa pagtubo sa ekonomiya, mahatagan ang komunidad nga Pilipino nga makasulud sa mga serbisyo pinansyal, makahimo sa mga kabus nga makagawas gikan sa kakabus, ug hatagan gahum ang komunidad sa tibuuk.

Ang pagpadako sa pagsalmot sa panalapi nagrepresentar sa usa sa punoan nga katuyoan sa BDO sa medium term, tungod kay gitumong sa bangko nga ipadayon ang pagpaayo sa presensya niini sa wala namuhunan nga mga merkado. Dili katingad-an kung ngano nga ang BDO nagpadayon sa pagbarog nga labing kataas, nga nagdala sa Pilipinas gikan sa unahan ngadto sa usa ka bag-ong panahon dili lamang sa digital banking apan, tingali labi ka hinungdanon, inclusive banking.

Gihangyo namon nga kini nga post makahatag kanimo pipila ka mga panan-aw sa pag-focus sa ug alang sa pagsakup sa pinansyal. Gusto namon nga madungog ang imong mga hunahuna ug komento sa kini nga post sa ubus.

Related: BDO Foundation: Finding ways for financial inclusion

The post 5 Reasons Ngano nga Importante ang Financial Inclusion appeared first on Iligan Daily.

Una, ang scammer mamahimong magkighigala og sa dihang suod na magpasalig sa mga biktima nga siya adunay kaila o koneksyon sa usa ka bangko (o uban pang organisasyon sa pagpautang) nga andam motabang sa mga tawo nga maproseso ang ilang pautang (loan) nga mas dali ug mas sayon. Sa higayon nga makuha nila ang pagsalig sa biktima, sila mangita og pasangil aron makuha ang mga bayad gikan sa mga biktima, sila magpasalig nga ang maong salapi gamiton alang sa pagproseso sa mga pautang. Apan, tino nga ang maong mga salapi mapadulong sa mga scammer — dili sa bangko o nagpahulam!

Pwede nimo mabintahaan ang maong “loan scammers” pinaagi niining mga musunod nga mga sugyot:

Bayad kanunay sa imong mga obligasyon nga adunay kalabutan sa utang og uban pang mga transaksyon dinha sa husto og lihitimo nga pamaagi (channels) sa bangko. Kini nga mga pamaagi naglakip sa pagbayad diha sa mismong branch sa imong bangko, o kaha pinaagi sa paggamit og awtomatikong mekanimso “automatic debit” diin ang bangko awtomatikong mokuha og bayad para sa imong utang gikan sa imong account diin gideposito ang imong salapi diha susamang bangko. Mamahimo nimo kini nga gamiton nga mekanismo kung ikaw mokuha ug loan sa sakyanan, loan sa balay, o kaha loan alang sa negosyo.

Pahimusli ang ‘auto debit’ nga pamaagi sa pagbayad. Pangutan-a ang imong bangko bahin niini; mao kini ang hilabihan ka sigurado ug mas kombenyente nga pamaagi. Pananglitan, ang BDO adunay usa ka “Automatic Debit Arrangement ADA” nga magbalhin sa imong binulan nga mga amortisasyon gikan sa imong gituka o gipili nga mga account sa BDO Savings o Checking.

Tino-a pinaagi sa pag beripika sa imong bangko og uban pa nga kompanya nga nagapa-utang. Kung adunay nagtanyag nga motabang sa pagproseso sa pagbayad sa imong pautang o aron mapaspas ang pagproseso sa imong pag-aplay og pautang (loan), ayaw ihatag dayon ang imong pag-uyon. Bisan kung ang tawo nga nitanyag niini imong higala o paryente, ayaw pugsa ang imong kaugalingon ngadto sa pagtando o pag-uyon dayon.

Hinuon, tawag o bisitaha ang imong branch sa bangko o sa nagapautang nga kompanya. Susiha kung ang maong tawo nga nagtanyag kanimo og tabang gitagaan ba og pagtugot sa imong bangko aron sa pagtabang sa mga kustomer sa pagbayad sa mga utang ug pagproseso sa mga aplikasyon. Pagkahuman, pangutana kung ang proseso sa pagbayad sa utang o aplikasyon sa pahulam lehitimo og gitugutan sa bangko/nagpahulam nga kompanya. Kung malapuson nimo nga napamatud-an ang tanan, ayha na dayon ka magpadayon og paghatag og pagtugot.

Batasana ang paglikay unya dugang nga pagkamabinantayon kung adunay mohangyo kanimo nga ibalhin ang imong salapi sa usa ka personal account; labi na kung kini alang sa pagproseso sa usa ka aplikasyon sa pautang (loan) o sa dihang ihatag na ang naaprobahan nga loan.

Ayaw kalimti ang bahin sa mga phishing scams

Ang phising gipahinabo pinaagi sa limbong: sa sinugdanan ang scammer mamahimong higalaon ka, og sa dihang kamo managhigala na magpadala og usa ka text message, usa ka email, usa ka pribado nga mensahe, o usa ka link nga mag-aghat sa gipunting nga tawo (biktima) nga ipaambit ang personal nga kasayuran (personal information).

Sa higayon nga makuha sa scammer ang personal nga kasayuran sa biktima, mamahimo na dayon nga dali nga kawaton ang salapi sa usa ka tawo pinaagi sa pag-hack online.

Mamahimo nimo nga mabintaha-an ang mga scammer og mapanalipdan ang imong personal nga mga datos pinaagi sa pagkahibalo kung gi-unsa ka nila pagsulay nga limbongan aron ipaambit nimo ang imong personal nga mga datos. Dunay pipila ka mga timaan isip pasidaan:

1. Ang nanawag o nagpadala sa mensahe mangutana alang sa imong username ug password sa imong online banking account. Mahimo usab nga pangayoon ang imong One time PIN o OTP. Ang imong bangko, dili gayud mangayo og sama niining mga personal nga mga kasayuran.
2. Ang nanawag o nagpadala ug mensahe maghatag kanimo ug mga email o mga link sa teksto nga mosangpot sa mga website nga nangayo alang sa imong personal nga kasayuran (personal information), lakip ang imong mga kredensyal sa online banking account. Ang imong bangko dili gayud magpadala kanimo og susama nga mga links. Kasagaran, ang imong bangko magpadala lamang og mga links aron ipaambit ang kasayuran sama sa mga hulagway alang sa promosyon.
3. Ang nanawag o nagpadala sa mensahe maghangyo kanimo nga pamatud-an ang imong account pinaagi sa usa ka tawag sa telepono, text message, direktang pagmensahe diha sa imong social media nga account, o email. Magduda ka kung gihangyo ka nga pamatud-an ang imong account pinaagi sa pagpaambit sa imong kaugalingon nga kasayuran: imong ngalan, adlawng natawhan, ngalan sa dalaga pa ang imong inahan, ug uban pa. Ang maong mga kasayuran mamahimong gamiton aron ma-access ang imong account. Ang imong bangko dili gayud mangayo alang sa imong personal data.

KASAYURAN

Ang nanawag o nagpadala sa mensahe mangayo alang sa mosunud nga kasayuran pinaagi sa usa ka tawag sa telepono, direkta nga mensahe, email, o text message: ang numero sa imong credit card; petsa nga mo-expire imong credit card; ang imong CVV card (o Card Verification Value, nga makita sa likod sa imong credit card); ang imong OTP aron sa pagberipika alang sa mga transaksyon sa dihang ang maong scammer mamalit online gamit ang imong credit card. Ang maong mga kasayuran dili gayud ginapangayo sa imong bangko.

Ang mga scammer kanunay nga anaa sa gawas aron mangbiktima; Hinumdomi kini nga mga pasidaan aron mapanalipdan nimo ang imong kaugalingon ug ang imong salapi gikan sa ilang mga laraw.

The post Magmaalamon batok Loan Payment Scammer appeared first on Iligan Daily.